Πώς να βοηθήσουμε το παιδί μας να σταματήσει μία κακή συνήθεια

Μπορεί για παράδειγμα ένα παιδί να πιπιλάει το δάχτυλό του ή να βρέχει το κρεβάτι του συστηματικά τις νύχτες, ή να βάζει το χέρι στη μύτη ή να τρώει τα νύχια του. Μπορεί όμως να είναι και η χρησιμοποίηση κακών λέξεων στο λόγο ή τα ψέματα, η κλοπή πραγμάτων ή τα παιχνίδια σεξουαλικής φύσης.

Το παιδί που ακολουθεί μία κακή συνήθεια χρειάζεται βοήθεια και κατανόηση. Η συνήθεια είναι το σύμπτωμα ενός βαθύτερου προβλήματος, δεν μπορούμε να σταματήσουμε την κακή συνήθεια αντιμετωπίζοντας το σύμπτωμα.

Ένα παιδί που πιπιλάει το δάχτυλό του σε μεγαλύτερη ηλικία από αυτή που μία τέτοια συμπεριφορά είναι αναμενόμενη, συνήθως αναζητά εύκολη ικανοποίηση και απόλαυση γιατί δεν μπόρεσε να τη βρει αλλού. Το ίδιο και τα παιδιά που εμπλέκονται σε οποιασδήποτε μορφής σεξουαλικά παιχνίδια.

Ένα παιδί που βρέχει το κρεβάτι του συστηματικά, με τον τρόπο του μάς λέει ότι δεν έχει σεβασμό για την τάξη και μπορεί να κάνει ό,τι θέλει εκείνο. Ειδικά αν το τιμωρούμε ή σχολιάζουμε την κακή συνήθεια αρνητικά, το παιδί είναι πολύ πιθανό να συνεχίσει να το κάνει, ως επίδειξη της δύναμής του. Σε αυτή την περίπτωση το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε είναι να πούμε στο παιδί ότι είναι δική του ευθύνη να βρει μία λύση στο πρόβλημα και να το αφήσουμε να το κάνει – μπορούμε να του παρέχουμε καθαρά σεντόνια ώστε αν βραχεί και δεν νιώθει άνετα στο κρεβάτι του να τα αλλάξει μόνο του και φυσικά να διερευνήσουμε πρώτα αν υπάρχει βιολογική αιτία πίσω από αυτό το πρόβλημα.

Ένα παιδί που χρησιμοποιεί κακές λέξεις ανακάλυψε κάποια στιγμή τη δύναμη που έχουν στο να προκαλούν την αντίδραση των μεγάλων. Όσο εμείς δεν εντυπωσιαζομαστε, τόσο και το παιδί δεν θα βρίσκει λόγους να συνεχίσει τη συγκεκριμένη συνήθεια για να μάς εντυπωσιάσει.

Ένα παιδί που τρώει τα νύχια του ή βάζει το χέρι στη μύτη εκφράζει θυμό, δυσαρέσκεια, περιφρόνηση.

Τα ψέματα ή η κλοπή αντικειμένων είναι μία ένδειξη βαθύτερης εσωτερικής επανάστασης. Με τον τρόπο του, το παιδί μάς λέει ότι μπορεί να κάνει ό,τι θέλει και δεν ενδιαφέρεται για τους κανόνες και για την τάξη. Αν το παιδί φροντίσει να το μάθουμε ότι έκλεψε, τότε η κλοπή είναι ένας τρόπος να μάς τραβήξει την προσοχή. Αν προσπαθήσει να μάς το κρύψει, τότε είναι ένας τρόπος που το παιδί χρησιμοποιεί για να δείξει τη δύναμή του, ή μπορεί να το διασκεδάζει πολύ το να κάνει κάτι κακό χωρίς να το “πιάσει” κανείς.

Ένα κλεμμένο αντικείμενο πρέπει φυσικά να επιστραφεί, αλλά η τιμωρία, το κήρυγμα και γενικά η υπερβολική μας επιμονή στο γεγονός είναι απίθανο να βοηθήσουν το παιδί να σταματήσει. Το παιδί ξέρει πολύ καλά ότι η κλοπή ή τα ψέματα είναι λάθος, δε χρειάζεται να του το πούμε εμείς. Μία χαλαρή αντιμετώπιση από την πλευρά μας, μία απλή νύξη ότι αυτό που εκλάπη θα πρέπει να επιστραφεί και μία ενθαρυντική κουβέντα προς το παιδί πως ξέρουμε πως δεν θα το ξανακάνει, είναι προτιμότερα.

Σε γενικές γραμμές, είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι δεν μπορούμε εμείς να σταματήσουμε μία κακή συνήθεια του παιδιού μας, πρέπει το ίδιο το παιδί να το κάνει.Για το λόγο αυτό οι μακρόσυρτες διαλέξεις και οι τιμωρίες δεν οφελούν πουθενά.  Για να το βοηθήσουμε, μπορούμε να το παροτρύνουμε σε νέα ενδιαφέροντα και δραστηριότητες που θα του προσδώσουν θάρρος, αλλά το σημαντικότερο είναι να προσπαθήσουμε να υποτιμήσουμε την κακή συνήθεια και στην καλύτερη περίπτωση, να μην της δώσουμε καν σημασία. Ό,τι βλέπουν τα παιδιά ότι ενοχλεί τους μεγάλους, το χρησιμοποιούν ως όπλο εναντίον τους.