Πως να συνδεθώ, όταν το έφηβο παιδί μου είναι “κλειστό”

Ας πούμε, λοιπόν, ότι τώρα που το παιδί μας μπήκε στην εφηβεία ανεβήμακε πίστα στο βιντεοπαιχνίδι της γονικότητας. Πιο δύσκολη, αλλά σε καμία περίπτωση ανίκητη. Το πρώτο βήμα, όπως σε όλες τις περιπτώσεις συνδιαλλαγής με τα παιδιά μας είναι η αυτορρύθμισή μας. Αν δεν είμαστε εμείς ψύχραιμοι σε μια έκρυθμη κατάσταση, το πιο πιθανό είναι αυτή να κλιμακωθεί και να εκτροχιαστεί, κάνοντας τα πράγματα πολύ δυσκολότερα. Οπότε, διατηρούμε την ψυχραιμία μας πριν και κατά τη διάρκεια της συζήτησης, για να αποφύγουμε δυσάρεστες εξελίξεις. Είτε με ανάσες, ή με διάφορα mantras που μάς βοηθούν να αναπλαισιώσουμε στο μυαλό μας την κατάσταση, αναλογιζόμενοι την πλευρά του παιδιού.

Συνδεόμαστε λοιπόν με το παιδί μας, συνοδεύοντάς το σε αυτό που κάνει εκείνο – όχι σε κάτι που του προτείνουμε εμείς, γιατί το πιθανότερο είναι να μάς πει ότι είναι απασχολημένο και να απορρίψει την πρότασή μας. Για παράδειγμα, αν ακούει μουσική, μπορούμε να του ζητήσουμε το ένα ακουστικό να ακούσουμε μαζί του. Κ.ο.κ.

Επίσης, κάθε ευκαιρία που έχουμε να περάσουμε χρόνο μαζί, είναι πολύτιμη. Μπορεί να είναι μια βόλτα για καφέ, κομμωτήριο, ένα μουσείο, ένα δωμάτιο απόδρασης, ψώνια, μια μονοήμερη εκδρομή ή ένα γεύμα σε εστιατόριο. Ό,τι του αρέσει πιο πολύ το κάνουμε όσο πιο συχνά μπορούμε.

Και εννοείται, φροντίζουμε να μην λείπει το γέλιο από τη ζωή του παιδιού. Το γέλιο είναι ο πιο γρήγορος δρόμος προς τη σύνδεση. Μπορεί το έφηβο παιδί μας να μη γελάει τόσο εύκολα όσο παλιά, αλλά υπάρχουν τρόποι που μπορεί ένα μεγαλύτερο παιδί να διασκεδάσει και να γελάσει μέχρι δακρύων όπως είναι ο μαξιλαροπόλεμος, να τραγουδήσουμε τραγούδια φάλτσα, να παίξουμε παντομίμα ή να παίξουμε μπουγέλο στον κήπο ή το μπαλκόνι. 

Μέρος της σύνδεσής μας, είναι φυσικά και η συζήτηση και η καθοδήγηση. Αν δυσκολευόμαστε να ανοίξουμε τη συζήτηση με το παιδί, υπάρχουν πολλές ερωτήσεις, πάντα ανοιχτού τύπου, που μπορούμε να κάνουμε ανάλογα με το θέμα που θέλουμε να κουβεντιάσουμε ή πιστεύουμε εμείς ότι απασχολεί το παιδί. Γενικά, αποφεύγουμε να ρωτάμε πράγματα ευθέως για να μην αισθάνεται το παιδί ότι το ανακρίνουμε. Επίσης, σε οτιδήποτε και να ακούσουμε, όσο κόντρα και να είναι στις πεποιθήσεις μας, όσο τραγικό και να είναι, δεν κάνουμε κριτική και δεν μαλώνουμε ποτέ. Η παραμικρή κριτική θα το κάνει να κλειστεί ξανά στον εαυτό του και να μετανιώσει που ανοίχτηκε.

Μόνο αν μπορεί να μάς εμπιστευτεί ότι δεν θα το κρίνουμε θα έχει την άνεση να μάς μιλάει για τα πάντα, να μην λέει ψέματα και να εμπισεύεται τους γονείς του, από τα πιο απλά μέχρι τα πιο σύνθετα ζητήματα. Όταν το παιδί ανοίγεται, πρέπει να δείχνουμε περιέργεια γι’αυτό που λέει, χωρίς να το πιέζουμε να μιλήσει. Για αυτό, αξίζει να εξοικειωθούμε με την ενεργητική ακρόαση.  

• Ποια είναι τα 3 χαρακτηριστικά του εαυτού σου που σε ξεχωρίζουν; 
• Αν διάλεγες που θα πάμε διακοπές, πού θα ήθελες να είναι; Γιατί; 
• Ποιός ήρωας από κάποιο βιβλίο που έχεις διαβάσει θα μπορούσε να είναι ο καλύτερός σου φίλος; 
• Τι αγαπάς περισσότερο στη σχέση μας; 
• Αν είχαμε μια ιδιαίτερη μέρα μαζί, τι θα ήθελες να κάνουμε; 
• Αν για μια μέρα αλλάζαμε θέσεις, ποιό θα ήταν το πρώτο πράγμα που θα έκανες; 
• Πιστεύεις ότι οι φίλοι σου συζητάνε με τους γονείς τους; 
• Ποιά είναι τα θετικά του να έχεις αδέρφια; Ποιά τα αρνητικά; 
• Τι χαρακτηριστικά θαυμάζεις περισσότερο στους ανθρώπους γύρω σου; 
• Ποιό είναι το δυσκολότερο πράγμα στο σχολείο; 
• Τι θα έκανες αν ήσουν σε ένα αυτοκίνητο και ο οδηγός έπινε αλκοόλ ή έκανε χρήση μαριχουάνας; 
• Τι πιστεύεις ότι αλλάζει όταν κάνεις σεξ; 

• Πολλές φορές, βοηθούν πολύ οι συζητήσεις μέσα στο αυτοκίνητο, γιατί δεν υπάρχει βλεμματική επαφή και το παιδί δεν νιώθει τη συζήτηση σαν ανάκριση. Επίσης, επειδή μία άβολη συζήτηση είναι δύσκολη καί για το γονιό αλλά καί για το παιδί, η βόλτα με το αυτοκίνητο κάποια στιγμή τελειώνει όταν φτάσετε στον προορισμό σας, οπότε η πίεση είναι μικρότερη.
• Κάντε το σοφέρ και πάρτε και τους φίλους/φίλες μαζί με το παιδί και αφήστε τους να μιλάνε μέσα στο αυτοκίνητο. Κάντε σαν να μην ακούτε και μην διακόπτετε. Είναι η ευκαιρία σας να μάθετε πολύτιμα πράγματα. 
• Μην ξεκινάτε συζητήσεις την ώρα που το παιδί είναι μπροστά στην οθόνη. Περιμένετε να την κλείσει πρώτα και μετά.  Επίσης, αν έρθει το παιδί να σας μιλήσει και είστε σε οθόνη, αν δεν είναι κάτι επείγον για τη δουλειά, κλείστε αμέσως και συγκεντρωθείτε! 
• Προσεγγίστε το παιδί σας τις αργές βραδινές ώρες που είναι πιο πιθανό να ανοιχτεί!

Εφηβεία είναι, θα περάσει! Αυτό που χρειάζεται είναι να βοηθήσουμε το παιδί μας με τις νέες του προκλήσεις χωρίς να γινόμαστε φορτικοί, και να προσπαθήσουμε να είμαστε στο πλάι του κάθε φορά που μάς έχει ανάγκη.